autorka: Kasia Deptuła
Zmienia się sposób, w jaki ludzie zarządzają swoim zdrowiem – zamiast czekać na diagnozę, aktywnie jej poszukują. E-pacjent to nie chwilowy trend – to nowy typ odbiorcy usług medycznych. Z jednej strony dociekliwy, świadomy i samodzielny, z drugiej – często zagubiony w natłoku informacji. Dla placówek medycznych to nie tylko wyzwanie komunikacyjne – to sygnał, że czas odejść od jednostronnych przekazów i postawić na dialog oparty na zaufaniu, wiedzy i empatii.
Spis treści
Pacjent nie ogranicza się już do biernego słuchania zaleceń – dziś aktywnie uczestniczy w procesie leczenia: zadaje pytania, analizuje dostępne opcje i chce mieć wpływ na decyzje zdrowotne oraz podejmować je świadomie.
To osoba aktywna informacyjnie, która samodzielnie poszukuje wiedzy nt. zdrowia w Internecie. Nie ogranicza się do biernego przyjmowania zaleceń lekarskich, lecz chce zrozumieć:
E-pacjent przygotowuje się do wizyty, porównuje opinie o specjalistach i oczekuje partnerskiego oraz empatycznego traktowania.
To pacjent korzystający z urządzeń mobilnych i aplikacji zdrowotnych, które przypominają m.in. o lekach i zaplanowanej wizycie. Wdrożył również systemy monitorowania parametrów zdrowia (np. glukozy). M-pacjent angażuje technologię w codzienną kontrolę stanu zdrowia, często korzysta też z mobilnych form kontaktu z placówkami (czaty, e-rejestracja).
To najbardziej zaawansowany użytkownik – pacjent o wysokich kompetencjach cyfrowych i zdrowotnych. Nie tylko analizuje treści i korzysta z narzędzi, ale także tworzy wiedzę: prowadzi blogi, udziela się na forach, wspiera innych pacjentów. Smart-pacjent jest świadomy, wymagający i często działa jako pośrednik między medycyną a laikiem.
Pacjenci coraz częściej sięgają po wiedzę z Internetu nie tylko w nagłych sytuacjach zdrowotnych, ale również jako codzienne źródło wiedzy i narzędzie wspierające ich decyzje. Zakres poszukiwanych treści jest szeroki i zależy m.in. od wieku, wykształcenia, stosowanych leków czy problemów zdrowotnych.
Do najczęściej wyszukiwanych tematów należą:
objawy i potencjalne przyczyny chorób,
informacje o lekach (działanie, dawkowanie, działania niepożądane, interakcje),
interpretacja wyników badań laboratoryjnych,
opinie o lekarzach, aptekach i placówkach medycznych,
zasady profilaktyki, diety i zdrowego stylu życia,
alternatywne metody leczenia i terapie wspomagające, np. suplementacja.
Coraz częściej pacjenci korzystają z aplikacji mobilnych i portali, które oferują:
sprawdzanie interakcji lekowych,
automatyczną analizę objawów i wskazanie potencjalnych jednostek chorobowych,
interpretację wyników badań laboratoryjnych,
kontakt z farmaceutą lub doradcą zdrowotnym za pośrednictwem czatu.
Warto też zauważyć, że wiele serwisów rezerwacyjnych czy platform do zamawiania leków rozwija funkcje komunikacji z profesjonalistami. Internet pełni więc rolę nie tylko encyklopedii wiedzy, ale także przestrzeni kontaktu, wsparcia i doradztwa, która – odpowiednio zaprojektowana – może realnie wspomóc pacjenta w poruszaniu się po systemie ochrony zdrowia, ale również mieć realny wpływ na jego stan zdrowia czy profilaktykę.
Według danych Pacjent.gov.pl, już 48% Polaków aktywnie korzysta z Internetowego Konta Pacjenta (oficjalna platforma Ministerstwa Zdrowia, która umożliwia pacjentom m.in. przeglądanie e-recept, wyników badań, skierowań, historii leczenia).
Z danych GUS z 2024 roku wynika, że 52,9% Polaków korzysta z Internetu w celu wyszukiwania informacji związanych ze zdrowiem, a aż 69% użytkowników deklaruje, że w sytuacji złego samopoczucia sięga po wyszukiwarkę, zanim trafi do gabinetu. Dodatkowo co piąty (21%) kupuje w sieci leki, suplementy diety, wyroby medyczne lub akcesoria medyczne.
Współczesny pacjent nie oczekuje już wyłącznie gotowej odpowiedzi od specjalisty — coraz częściej szuka samodzielnie wiedzy, która pomoże mu zrozumieć sytuację zdrowotną i dokonać świadomego wyboru. Internet stał się w tym kontekście nieocenionym narzędziem, zarówno edukacyjnym, jak i motywacyjnym.
Dobre treści mogą pomóc pacjentowi zrozumieć chorobę, zaakceptować diagnozę, a nawet zmobilizować do zmiany stylu życia. Poradniki, filmy instruktażowe, grupy wsparcia – to wszystko działa jak cyfrowa ręka trzymana w trudnym momencie. Ale warunkiem skuteczności jest jakość. Źródła muszą być rzetelne, aktualne i dostosowane do poziomu odbiorcy.
Statystyki potwierdzają, że pacjenci traktują Internet jako pierwszy przystanek w drodze po zdrowie. Wg danych CBOS z 2023 roku 59% użytkowników weryfikuje w Internecie informacje przekazane przez lekarza, a 17% z nich zmienia leczenia po zapoznaniu się z treściami online.
Wzrost zainteresowania zdrowiem w Internecie sprawia, że wiele osób podejmuje decyzje terapeutyczne bez konsultacji ze specjalistą. Z danych CBOS wynika, że aż 14% internautów samodzielnie ustala sposób leczenia na podstawie informacji znalezionych w sieci. Źródłem bywają nie tylko portale zdrowotne, ale też fora, media społecznościowe i filmy publikowane przez osoby bez wykształcenia medycznego.
Jednym z największych zagrożeń jest rozprzestrzenianie się dezinformacji: od nieprawdziwych twierdzeń o szkodliwości szczepionek, przez fałszywe „naturalne leki” na poważne choroby, po nawoływanie do odstawiania leków przepisanych przez lekarza.
Dlatego tak istotne jest, by placówki medyczne i farmaceutyczne nie ograniczały się do pasywnej obecności w sieci. Ich zadaniem powinno być aktywne publikowanie zweryfikowanych, rzetelnych treści, które odpowiadają na najczęstsze pytania pacjentów i neutralizują szkodliwe mity. Rola profesjonalistów to dziś nie tylko leczenie, ale również cyfrowa profilaktyka dezinformacji. Dlatego tak bardzo cieszy coraz większy udział profesjonalistów medycznych w sieci.
Tworzenie treści zdrowotnych nie powinno sprowadzać się wyłącznie do uproszczonego języka i atrakcyjnej oprawy graficznej. Rzeczywista wartość edukacyjna zaczyna się tam, gdzie komunikacja z pacjentem wspiera rozwój jego kompetencji zdrowotnych, czyli tzw. health literacy. To właśnie poziom zrozumienia i umiejętność zastosowania informacji zdrowotnych decyduje o tym, czy pacjent będzie potrafił aktywnie uczestniczyć w procesie leczenia.
Równocześnie dobrze skonstruowana treść powinna wzmacniać patient compliance, czyli przestrzeganie zaleceń terapeutycznych. To nie tylko kwestia przypominania o dawkowaniu leków, ale przede wszystkim przekazywania informacji w sposób, który buduje zaufanie, redukuje lęk i rozwiewa wątpliwości pacjenta wobec leczenia.
Aby treści kierowane do pacjentów miały realną wartość, powinny:
opierać się na dowodach naukowych i aktualnych rekomendacjach – by pacjent mógł zaufać przekazywanym informacjom,
być formułowane prostym, klarownym językiem – dostosowanym do poziomu odbiorcy, bez medycznego żargonu,
odnosić się do realnych sytuacji – takich jak przygotowanie do badania, przyjmowanie leków czy radzenie sobie z objawami,
angażować wizualnie i funkcjonalnie – poprzez listy, grafiki, wideo, narzędzia interaktywne,
wspierać proces decyzyjny pacjenta, motywując do działania i wzmacniając poczucie sprawczości.
E-pacjent to już nie przyszłość – to teraźniejszość. Osoba, która wie, czego chce, szuka informacji i chce być traktowana poważnie. Tworzenie treści dla takiego odbiorcy to nie ukłon w stronę SEO, ale fundament nowoczesnej opieki zdrowotnej. Mądrze prowadzony blog, aktywny profil w mediach społecznościowych, dobrze zaprojektowana aplikacja – to nie dodatki. To elementy systemu, który działa nie tylko lepiej, ale i skuteczniej. I to właśnie od placówek medycznych zależy, czy będą jego częścią.
Z czego korzystałam pisząc ten tekst?
CBOS (2023). Korzystanie z Internetu w celach zdrowotnych. Komunikat z badań nr 148/2023. Dostęp online: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2023/K_072_23.PDF [dostęp 11/04/2025]
GUS (2024). Jak korzystamy z Internetu? Główny Urząd Statystyczny, Warszawa. Dostęp online: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/jak-korzystamy-z-internetu-dla-rodzin-bioracych-udzial-w-badaniu-2024,5,16.html [dostęp 11/04/2025]
Pacjent.gov.pl (2024). 48% Polaków korzysta z Internetowego Konta Pacjenta. Dostęp online: https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/48-proc-polakow-uzywa-ikp [dostęp 11/04/2025]
Czerwińska M. (2015). Specyfika zachowań e-pacjentów w Internecie. Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych, nr 38.
Czerwińska M. (2017). Wpływ cyfryzacji informacji zdrowotnych na zachowania internautów. Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych, nr 46.
Medyczny Akapit we własnej osobie. Copywriterka, farmaceutka, psia mama, miłośniczka post-rocka. Uwielbiam kawę.
2023 – 2025
medyczny akapit
farmaceutka + copywriter medyczny